‘Money, that’s a problem’

Failliete banken, massa-ontslagen of gedwongen huizenverkoop: in Kigali gaat de mondiale economische crisis aan ons voorbij. Des te meer zijn we betrokken bij de ‘alledaagse’ financiële problemen van de mensen om ons heen.

Mijn Kinyarwanda-leraar was de eerste die me erop wees: ‘Het leven is hier zo duur! Kijk naar de prijs van suiker, die is opeens van 600 naar 700 Franc per kilo gegaan.’ Inmiddels kost diezelfde zak suiker anderhalve euro. Dat is voor een rijke muzungu met gemak op te brengen, maar voor alle Rwandezen die zich slechts een kopje suiker-met-thee als ontbijt kunnen veroorloven, scheelt het een slok op een borrel.

Dat is dus inflatie! Heel andere koek dan de ‘opvallende’ prijsstijgingen van het biertje of een restaurantbezoek na de invoering van de Euro, die me in mijn studententijd zo bezig hielden.

Onlangs werd de prijs van brood met een kwart opgehoogd, voor de derde keer in korte tijd. De ritprijs van een busje – voor de meeste mensen het enige betaalbare transportmiddel – kan hier ‘zomaar’ met een derde stijgen. En als ik een kilo aardappels koop, kost die me zelfs vijftig procent meer dan een half jaar geleden. Gemiddeld is de inflatie hier 22,3% per jaar.

Opeens snap ik beter dat bananen - gekookt, gefrituurd of gewoon uit het handje - hier volksvoedsel nummer een zijn. Ze groeien hier als kool, die bananen. De stam levert geweldige compost op achteraf, die bananen vullen de maag als niets anders, en de bladeren zijn zowel als dakbedekking, bed of souvenir aan te wenden. En ze groeien gratis - als je een tuintje hebt dan. Als je ze moet kopen, zijn ook bananen twee keer zo duur als een jaar geleden…

‘Money, that’s a problem’, was het commentaar van onze tuinman John, toen we hem vroegen of hij het financieel nog rooien kan. Zo is het maar net.